Bartleby, Wall Street’teki bir hukuk bürosunda çalışıyor ama verilen görevleri yapmamayı tercih ederek patronuna, kendisini kovmak dışında bir seçenek bırakmıyor. Tabii bu o kadar kolay olmayacak, çünkü Bartleby kovulmamayı da tercih edebilir. “Kâtip Bartleby”de Herman Melville, edebiyata unutulmaz bir kahraman armağan ediyor.
Kitabın
esas karakteri Bartleby’nin dilinden düşürmediği “Yapmamayı tercih ederim” cümlesi
üzerine bugüne dek sayısız metin yazıldı, romanın filmi çekildi, tiyatro oyunu
sahnelendi hatta bir müzikal uyarlaması bile yapıldı… “Kâtip Bartleby”, Paul
Auster’dan Jorge Luis Borges’e, Stephen King’ten Peter Straub’a sayısız yazara
hatta Kurt Cobain gibi rock starlara ilham kaynağı oldu.
Herman Melville, 1 Ağustos 1819’da New York’ta doğdu. On sekiz yaşında Liverpool’a giden bir gemide iş buldu. Bu deneyim ileride yazacağı romanlara malzeme sağlayacağı seyahatlerin ilkiydi. Sonrasında bir balina gemisine denizci olarak kabul edildi ve Pasifik’te yeni bir seyahate başladı. Yamyam olarak bilinen Typee yerlilerinin arasında bir ay kadar yaşadı. 1843 yazını Tahiti’de yerliler arasında geçirdi. 1851 yılında kaleme alacağı Moby Dick romanının düşünsel altyapısı bu dönemde oluştu. Başlangıçta balina avcılığını anlatan bir serüven olarak tasarladığı kitabı Nathaniel Hawthorne ile tanıştığında gelişti ve simgesel anlamlarla yüklü bir romana dönüştü. Yazar 28 Eylül 1891’de New York’taki evinde kalp krizi geçirerek öldü.
