“Mai ve Siyah”tan başlayarak “Aşk-ı Memnu”, “Ferdi ve Şürekası”, “Saray ve Ötesi” gibi romanlarıyla Türk edebiyatının Batılı anlamda ilk roman örneklerini veren usta yazar Halid Ziya Uşaklıgil’in ilk kez 1897’de yayımlanan “Mai ve Siyah” adlı romanını Tanpınar “Türk edebiyatında nesli adına konuşan ilk eser” olarak tanımlar.

Türk edebiyatının klasiklerinden biri olan bu eserde mavi hülyaları, siyah gerçekleri temsil eder ve maviden siyaha dönüş ideallerini yaşayamamış bir gençliğin temsilidir. Kitabın baş karakteri Ahmed Cemil ve Ahmed Cemil’in yaşadıkları ve fikirleriyle resmedilen dönemin Babıâli yayın dünyası ve kuşak çatışmaları romanın belkemiğini oluşturur. Diyebiliriz ki “Mai ve Siyah” objektif anlatımıyla Servet-i Fünun hareketinin çıkış noktasını, Tanzimat dönemini anlamak için okunabilecek en doğru eserdir; eserin dil zevki de onu klasik yapan nedenlerin başlıcasıdır.

Hazırlayan: Nihan Abir