Varoluşçu felsefenin ilk romanı olarak kabul edilen “Yer Altından Notlar”, birçok yazar ve düşünürü etkilemiş, filmlere konu olmuştur. Dostoyevski’nin büyük eserlerinin habercisi olan roman, yazarın topluma yönelttiği en güçlü eleştirilerden biridir.

Fyodor Mihayloviç Dostoyevski’nin çocukluğu sarhoş bir baba ve hasta bir anneyle geçti. Annesinin ölümünden sonra Petersburg'daki Mühendis Okulu'na giren Dostoyevski babasının ölüm haberini burada aldı. Okulu başarıyla bitirip önce orduya girdi, sonra istifa ederek yazmaya başladı. İlk kitabı “İnsancıklar”, 1846’da yayımlandı. Politikayla ilgilenmeye başladıktan sonra 1849’da devlet aleyhindeki bir komploya karıştığı iddiasıyla tutuklandı. On ay hapis yattı, kurşuna dizilmek üzereyken affedildi ve Sibirya’daki Omsk Cezaevi’nde kürek cezasına çarptırıldı. Cezası bittikten sonra evlendiği Mariya Dmitriyevna İsayeva ile birlikte Petersburg'a döndü, “Yer Altından Notlar”, “Suç ve Ceza”, “Kumarbaz”, “Budala”, “Ecinniler” gibi başyapıtlarını bu dönemde yazdı. 28 Ocak 1881’de öldüğünde bir halk kahramanı gibi gömüldü, tabutunun arkasından otuz bin kişi yürüdü.

Çeviren: Barış Büktel